د. مسيرى، عبد الوهاب، موسوعة اليهود و اليهودية و الصهيونية، چاپ اول، دار الشروق، قاهره (و بيروت)، 1999، 8 مجلد رحلى، در مجموع 2848 صفحه

به تازگى در كشور مصر دائره‏المعارفى بديع پيرامون يهوديت انتشار يافته است. اين دائره‏المعارف كه توسط ناشر معروف و موفق مصرى، دارالشروق به طبع رسيده، محصول تلاش و مديريت عبدالوهاب مسيرى طى يك ربع قرن كار مداوم و گروهى است. دكتر مسيرى تحصيلات عالى خود را در زمينه ادبيات انگليس و آمريكا و ادبيات تطبيقى، در دانشگاه رتجرز (Rutgers University) در آمريكا به انجام رسانيده است. تحقيقات و تاءليفات وى على رغم رشته تحصيلى‏اش بيشتر به حوزه يهوديت و صهيونيزم معطوف است. با اين همه، از وى آثار متعددى نيز در باب ادبيات انگليسى و نيز ادبيات فلسطينى و يهودى به چاپ رسيده است. وى به مباحث جامعه شناختى و فلسفى نيز اهتمام زيادى دارد. معرفى تفصيلى آثار چاپ شده و در آستانه چاپ وى، در جلد هشتم موسوعه (ص 177) آمده است. برخى از مناصب ادارى و دانشگاهى وى از گذشته تا كنون چنين است: - كارشناس صهيونيزم در مركز مطالعات استراتژيك اهرام (1969-1975); - عضو نمايندگى دائمى اتحاديه عرب در سازمان ملل (1975-1979); - استاد در دانشگاههاى عين شمس، ملك سعود و دانشگاه كويت (1979-1989); - مشاور علمى مؤسسه جهانى انديشه اسلامى (المعهد العالمى للفكر الاسلامى از 1989 تا كنون); - عضو هيئت امناى دانشگاه علوم اسلامى و اجتماعى واشنگتن (از 1997 تا كنون). عبد الوهاب مسيرى در سال 1975 اقدام به چاپ دائره‏المعارف مفاهيم و اصطلاحات صهيونيزم نمود. اين كتاب نقطه آغاز تلاش همه جانبه او براى تدوين دائره‏المعارف جامع يهود گشت. به اعتقاد وى، بسيارى از اصطلاحات و واژه‏هاى به كار رفته در گفته‏ها و نوشته‏هاى صهيونيستها معانى خاصى دارد كه با معانى آنها در آثار ديگران كاملا متفاوت است. از اين رو، بازخوانى اين واژگان و فهم و تبيين آنها امرى است ضرورى و بايستنى. سر ويراستار در جلد اول موسوعه، در بخش مشكلات نظرى، زبان و ادبيات تحليلى عرب را در فهم و تبيين يهوديت و صهيونيزم كاملا نارسا مى‏داند و معايب آن را چنين برمى‏شمرد:

1. بسيارى از تحليلها، آگاهانه يا ناآگاهانه بر انگاره‏هاى غربيها مبتنى است. تلقى غربيها از يهوديت، برگرفته از آموزه‏هاى انجيلى است. بر اين اساس، يهوديان موجوديتى مستقل هستند كه در تاريخ مستقل خود در حركت‏اند. آنان زمانى در بيابانها سرگردان بودند. سپس در كنعان و پس از آن در مصر استقرار يافتند. هم اكنون نيز در نقاط مختلف جهان به ويژه در آمريكا و اروپا سرگردان‏اند و مدت زمانى است كه فلسطين قبله آمال آنها شده است. در تلقى غربى، يهوديها يا فرشتگان محبوبند يا شيطانهاى مبغوض و مطرود. يا مركز هستى هستند و تاريخ انسانى بدون آنها فاقد هر قدرتى براى حركت و پويش است و يا فقط ابزار يا شيئى حاشيه‏اى هستند كه هيچ اهميت ذاتى ندارند. در اين نگاه، بسيارى از اطلاعات كنار گذاشته شده، زيرا اهميت نداشته است.

2. با الهام از طرز تلقى غربيها، عقلانيت عربى بدين سو گراييده است كه يهوديان را از روند تمدنى، تاريخى و انسانى خود جدا كند و آنان را از ويژگيهاى انسانى‏شان جدا سازد. تاريخ به عنوان منبع اساسى شناخت انسانها و قوميتها، در اين نگرش مورد غفلت قرار گرفته است.

3. بر اثر غفلت از اين رويكرد تاريخى انسانى، نگرش عرب به پديدارها و رويدادهاى يهودى، به عنوان واقعياتى كلى و تركيبى با نمودهايى مختلف در سطوح سياسى، اقتصادى، دينى و معرفتى مطرح نبوده است. از اين رو، زبان تحليلى عرب به صورتى افراطى سياست زده شده است، به گونه‏اى كه هر موضوعى در چارچوب ابعاد مستقيم سياسى و اقتصادى آن مورد بررسى قرار مى‏گيرد و ابعاد معرفتى آن يعنى نوع نگاه يهوديها به هستى و نوع نگاه غربيها به خودشان و به يهوديها مورد بى‏اعتنايى واقع مى‏شود. روشن است كه بدون توجه به اين ابعاد، نمى‏توان ابعاد سياسى و اقتصادى را به خوبى فهميد.

4. نقيصه ديگر، تلقى كردن تفكر صهيونيزم به صورت مجموعه‏اى از انديشه‏هاى صهيونيستى بدون هيچ ربط و نسبتى ميان آنهاست، در حالى كه اين طرز تفكر، منظومه‏اى است‏به هم پيوسته، كه هر جزء آن جزء ديگر را تبيين و تكميل مى‏كند.

5. در نوع نگاه اعراب ويژگى اسكانى صهيونيست‏ها يعنى روحيه وطن‏گزينى و سكونت و ماندگارى در مناطق تحت نفوذ ناديده گرفته شده است. صهيونيست‏ها در پى تسلط بر فلسطين و به خدمت گرفتن مردم نيستند، بلكه مطلوب اصلى آنان اشغال سرزمين، اخراج ساكنان آن و وطن دائمى قرار دادن آن است.

6. وجود نگاه مادى و عينى به كنشها و واكنشهاى صهيونيست‏ها و بى‏توجهى به پيوند عميق انگيزه‏ها و رويكردهاى صهيونيست‏ها با نوع نگرش آنها.

7. مهمترين نقيصه نبود الگويى مناسب و راه‏گشا در تحليل هويت صهيونيست‏ها است. در حال حاضر، الگوى حاكم بر تحليل عرب از صهيونيست‏ها، جمع‏آورى و متراكم ساختن اطلاعات، اسناد و مدارك، بدون ريختن آنها در قالبى معنادار و معنابخش است. مبناى تاءليف و تنظيم موسوعه اليهود، اين اعتقاد است كه ذهن آدمى در مواجهه با وروديهايش به صورت انفعالى عمل نمى‏كند و اين گونه نيست كه بدون هيچ نوع سازماندهى، تنها به ثبت و ضبط آنهابپردازد. ذهن آدمى قوه‏اى است‏خلاق و ابداع‏گر كه واقعيات را از دريچه الگوهاى معرفتى و ادراكى خود مورد توجه قرار مى‏دهد و داده‏هاى راه‏يافته را در قالب آن الگوها بازسازى مى‏كند. از اين رو فرايند ادراك، خود نوعى تفسير و تحليل است. الگو ساختارى است تصورى و مفهومى با قدرت تحليل، كه خود برگرفته از انبوهى جزئيات، حقايق، واقعيتها و روابط ميان آنهاست. الگو، برخى از داده‏ها را كه بى‏معنا و نارساست طرد مى‏كند و برخى ديگر را كه در نظرش معنادار است، نگه مى‏دارد، سپس ميان آنها ربط و پيوندى خاص ايجاد مى‏كند، ربط و پيوندى كه در نگاه او با روابط موجود در اقعيت‏خارجى همخوان است. با الهام از اين باور، دائره‏المعارف يهود برخلاف معمول دائره‏المعارفها، تنها به ارائه مجموعه‏اى از داده‏هاى پراكنده بسنده نكرده است، بلكه با طراحى و ارائه سه الگوى معرفتى، كوشيده است تا خواننده خويش را از قدرت تنظيم داده‏هايش و معنادار كردن آنها برخوردار سازد. الگوهاى سه گانه‏اى كه هر كدام عهده‏دار تبيين بخشى از پديدارهاى يهودى و صهيونيستى است و در نهايت، هر كدام از اين الگوها به ديگرى منتهى مى‏شود و آن را تكميل مى‏كند، عبارتند از:

1. الگوى گروههاى انسانى به كار گرفته شده

جوامع سنتى، وظائفى را كه به دلايل خاصى نمى‏توانند عهده‏دار شوند، به اين گروهها مى‏سپارند. رابطه اين گروهها با جامعه خود بر اساس منافع متقابل تنظيم مى‏شود و همواره فاصله‏اى معين ميان گروه به كار گرفته شده و جامعه او برقرار است. اين گروهها به شدت دچار دوگانگى معيارها و ارزشها و نسبيت اخلاقى هستند.

2. الگوى وحدت و يكپارچگى

بر مبناى اين الگو، هر آنچه در هستى وجود دارد، به يك گوهر واحد منتهى مى‏شود. از اين نگاه، عالم به صورت انداموار به هم پيوسته است و تابع قوانين يكپارچه و پنهانى است كه همه موجودات را اعم از انسان و غيرانسان فرا مى‏گيرد. بنابراين، همه موجودات مادى و طبيعى هستند و در آن ميان، انسان هويتى مستقل و فرارونده ندارد. اين الگو گاهى خدا را با طبيعت و ماده يكى مى‏گيرد (وحدت وجود) و گاهى بى‏توجه به خدا و هر عامل معنوى ديگر، همه چيز را حت‏سيطره قوانين مادى و طبيعى مى‏داند.

3. الگوى علمانيت جزئى و محدود

بر اساس اين الگو، ميان نهادهاى دينى و نهادهاى حكومتى جدايى وجود دارد. جدايى ميان دين (با كليت آن) و حكومت (به معناى همه ابعاد عمومى و اجتماعى زندگى) را مى‏توان علمانيت فراگير ناميد. بر اساس الگوى علمانيت محدود، اخلاق همچنان مبنا و مرجع است. اين نوع علمانيت، قلمرو وسيعى براى ارزشهاى مطلق انسانى و اخلاقى و حتى دينى وا مى‏نهد و در ابعاد كلى و اهداف نهايى جامعه دخالتى ندارد. تفصيل اين الگوها و تبيين معانى نظرى موسوعة اليهود به قلم عبد الوهاب مسيرى در جلد اول آمده است. سر ويراستار در جايى ديگر، شكل گيرى ذهنيت و طرز تلقى خود را مرهون متفكرانى چون سعيد بسيونى، اميل جرج، محمد مصطفى بدوى، ديويد وايسر، ماكس وبر، زيگموند باومن، كارل ماركس، اسماعيل راجى الفاروقى، روژه‏گارودى و على عزت بگوويچ مى‏داند. با اين همه، وى از ايمان به وحدانيت‏خدا و دو بعدى بودن كيان انسانى به عنوان مهمترين منبع الهام خود ياد مى‏كند. در نگارش مدخلهاى دائره‏المعارف يهود، نويسندگان زيادى همكارى كرده‏اند. برخى از اينان چون محمد حسنين هيكل، فهمى هويدى، يوسف زيدان، سعيد فريد، عزمى بشاره، نظام بركات و خالد الحسن چهره‏هاى آشنايى هستند. از امتيازات اين دائرة المعارف، روزآمد بودن آن است. تهيه اين دائره‏المعارف از 25 سال پيش شروع شده، اما مدخلهاى آن با توجه به داده‏هاى جديد و رويدادهاى تازه بارها بازنويسى شده است. نكته قابل توجه اين است كه همه مجلدات اين دائرة المعارف در سال جارى ميلادى (1999) انتشار يافته است. و The universal Jewish Enc. با توجه به نقاط ضعف آنها، از ديگر ويژگيهاى اين دائره‏المعارف به شمار مى‏رود. از نواقص موسوعه اليهود، ذكر نكردن فهرست منابع مورد استفاده در هر مدخل است; البته سرويراستار خود به اين نكته توجه داشته و در دفاع از آن، به تكرارى بودن بسيارى از منابع مدخلها و نيز گستردگى منابع برخى از مدخلها، كه ذكر آنها به چند برابر شدن حجم دائره‏المعارف مى‏انجاميد، استناد كرده است. اين دائرة المعارف بر خلاف معمول دائرة المعارفها بر اساس موضوعات تنظيم شده است و نه بر طبق حروف الفبا، هرچند در جلد هشتم فهرست الفبايى مطالب مجلدات هفتگانه به عربى و انگليسى آمده است. به علاوه در اين جلد، مفاهيم و اصطلاحات اساسى به كار رفته در موسوعه نيز به وضوح تعريف و تبيين شده است و مهمترين رويدادهاى تاريخ بشرى عموما و تاريخ فلسطين و يهوديان به طور خاص به ترتيب تاريخى ثبت‏شده است. جلد هشتم همچنين حاوى فهرست تفصيلى مطالب هر جلد و در ضمن آن، هر بخش، باب و مدخل است. براى مزيد اطلاع علاقه‏مندان، اين فهرست‏با حذف قسمتهاى كم اهميت‏يادآورى مى‏شود:

جلد اول: چارچوب نظرى
بخش اول: مشكلات نظرى

1. مقدمه برخى از نارساييهاى زبان تحليلى عرب / موسوعه (دائره‏المعارف) / دائره‏المعارف يهودى / دائره‏المعارف تحليلى (نقدى)/ دائره‏المعارفى با رويكرد جديد / بررسى يك مورد / سه الگوى بنيادين: وحدت‏گرايى، علمانيت فراگير و گروههاى به كار گرفته شده / الگوهاى سه‏گانه بنيادين: جدابودن ظاهرى و وحدت پنهانى / ساختار دائره‏المعارف / حدود و ثغور دائره‏المعارف 2. واژه‏ها: مرجعيت نهايى، مرجعيت فرارونده و پنهان / ارجاع و تحويل و... 3. شكست الگوى مادى در تفسير واقعيت انسان انسان فراتر و انسان فروتر / عقلانيت مادى و ناعقلانيت مادى / انسان انسانى (يا انسان ربانى)

بخش دوم: الگوها به عنوان ابزارى تحليلى

1. الگوها: ويژگيها و شيوه ساخت و پرداخت 2. انواع الگوها 3. الگوى گزينشى و الگوى تركيبى

بخش سوم: وحدت و يكپارچگى

1. وحدت وجود 2. وحدت‏گرايى يكپارچه و علمانيت فراگير

بخش چهارم: علمانيت فراگير

1. مشكلات تعريف علمانيت علمانيت: بحث انگيز بودن تعريف / بحث انگيز بودن دو نوع علمانيت: جزئى و فراگير / مشكلات تعريف علمانيت‏به عنوان جدايى دين از دولت / مشكلات تعريف علمانيت‏به عنوان مجموعه‏اى از افكار، عملكردها و برنامه‏هاى واضح و معين / مشكلات مفهوم علمانيت‏به عنوان انديشه‏اى ثابت، ناپيوسته و الگويى. 2. مشكلات ناشى از آميختگى قلمرو دلالت و اصطلاح علمانيت 3. الگوى تفسيرى تركيبى و فراگير علمانيت ناكامى جامعه شناسى غربى در بسط الگوى تركيبى و فراگير علمانيت / به سوى الگوى تفسيرى تركيبى و فراگير / علمانيت: تعريفى برگرفته از بررسى مجموعه‏اى از اصطلاحات نزديك به هم و داراى مفاد مشترك يا متداخل 7. دوگانگى انعطاف ناپذير، سياليت فراگير و پساتجدد 8. علمانيت فراگير و امپرياليسم 9. علمانيت فراگير: تاريخ اجمالى و تعريف

بخش پنجم: گروههاى به كار گرفته شده

عوامل پيدايش و بسط گروههاى به كار گرفته شده / برخى از مهمترين گروههاى به كار گرفته شده / گروههاى به كار گرفته شده و مزدبگير / حكومت‏به كار گرفته شده / ويژگيهاى اصلى گروههاى به كار گرفته شده / گروههاى به كار گرفته شده و وحدتگرا و علمانى فراگير

جلد دوم: گروههاى يهودى: مشكلات بحث‏انگيز
بخش اول: ماهيت‏يهود در زمان‏ها و مكان‏هاى مختلف

1. بحث‏انگيزى گوهر و سرشت‏يهودى 2. بحث‏انگيزى يكپارچگى يهودى و نفوذ يهودى 3. بحث‏انگيزى نبوغ فكرى و جنايت پيشگى در يهوديان 4. بحث‏انگيزى انزواطلبى و خصايص يهودى 5. تبعيد و بازگشت‏يا هجرتهاى متعدد و گسترش جمعيت

بخش دوم: يهوديان يا گروههاى يهودى

1. گروههاى اصلى يهودى 2. گروههاى يهودى از بين رفته و حاشيه‏اى 3. بحث‏انگيزى هويت‏يهودى 4. يهوديان و گروههاى يهودى 5. بحث انگيزى آمار و عدد يهوديان

بخش سوم: يهوديان يا گروههاى به كار گرفته شده يهودى

1. گروههاى به كار گرفته شده يهودى 2. گروههاى به كار گرفته شده يهودى نظامى، اسكانى و اقتصادى 3. بردگان و يهوديان كاخ‏نشين 4. ديگر گروههاى به كار گرفته شده يهودى (در فحشا، طبابت، مترجمى و...)

بخش چهارم: دشمنى ديگران با يهود و يهوديت

1. بحث‏انگيزى هميشگى با يهود 2. برخى از نمودهاى مشخص يهودستيزى 3. دشمنى با يهود و جانبدارى از آنها 4. نسل كشى نازيها و تمدن نوين غربى 5. برخى از موارد بحث‏انگيز در نسل كشى يهوديان اروپا توسط نازيها 6. موارد بحث انگيز در هميارى گروههاى يهودى و نازيها

جلد سوم: گروههاى يهودى: تجدد و فرهنگ
بخش اول: تجدد

1. از تجدد تا پسا تجدد 2. علمانيت (و امپرياليسم) و يهوديت و اعضاى گروههاى يهودى 3. تجدد و اعضاى گروههاى يهودى 4. روشنفكرى يهودى 5. سرمايه‏دارى و گروههاى يهودى 6. سرمايه‏داران عضو گروههاى يهودى در جهان (به جز آمريكا) 7. سرمايه‏داران عضو گروههاى يهودى در آمريكا 8. سوسياليسم و گروههاى يهودى

بخش دوم: فرهنگهاى گروههاى يهودى

2. آداب و رسوم گروههاى يهودى (پوشاك و خوراك) 3. هنرهاى تجسمى و گروههاى يهودى 4. موارد بحث‏انگيز در موزه‏هاى يهود 5. موسيقى و رقص و گروههاى يهودى 6. طنز، كمدى و سينما و گروههاى يهودى 7. ادبيات يهودى و صهيونيستى 8. ادبيات مكتوب عبرى 9. ادبيات ييديشى (نوعى لهجه آلمانى با آميزه‏هايى از زبان عبرى) 10. زبانها و لهجه‏هاى گروههاى يهودى 11. انديشمندان عضو گروههاى يهودى 12. فيلسوفان عضو گروههاى يهودى 13. جامعه شناسان عضو گروههاى يهودى 14. روانشناسان عضو گروههاى يهودى 15. تعليم و تربيت در گروههاى يهودى و تعليم و تربيت تا دوران جديد 16. تعليم و تربيت نزد گروههاى يهودى در دوران جديد

جلد چهارم: گروههاى يهودى: تاريخ
1. موارد بحث‏انگيز در تاريخ يهوديت: تاريخ يهود يا تاريخ گروههاى يهودى / تاريخ مقدس يا توراتى / نگرشهاى يهود به تاريخ / نگرش صهيونيسم به تاريخ / گذشته و آينده يهود / تقدير و سرنوشت‏يهودى / تداوم يهود / تمركز جغرافيايى يهود / معبد اول و دوم / مشترك المنافع يهودى / يوسيفوس / نحمان / هاينريش گرايتز / توين بى / تاريخ عبرانيها / تاريخ اقتصادى يهود / تاريخ انديشه يا تمدن يا فرهنگ يهودى 2. قالبهاى خود مختارى 4. اقوام سامى: آشوريها و بابليها 4. اقوام ديگر سامى: عاموريان/ ادوميان / عامونيان / موآبيان / آراميان / سوريه / آراميان دمشق / آراميان نهرايم / كنعانيان / اقوام هفتگانه كنعانى و... 7. عبرانيها: عبرانى‏ها: تاريخ / آپيرو(خاپيرو) / ابيرو ابيرى(عبرى) / كوه سينا / شبه جزيره سينا / فلسطين / سرزمين كنعان / ملكت‏يهودا / بيت ايل / شكيم / جلعاد / سامره / جليل / غزه / طبريه / خليل / صفد / اريحا / قدس و نامهاى آن / قدس و جايگاه آن در تلقى دين يهود / قدس و تاريخ آن / قدس و يهودى كردن آن / بيت المقدس / اورشليم 8. دوره پدران: مرحله پاترياركى / ابراهيم / اسماعيل/ اسحاق / عيسو / يعقوب / يوسف / موسى / هارون 9. نفوذ يا هجوم عبرانيها به كنعان: يوشع بن نون / اسباط / قبايل دوازده گانه عبرى / روبين / شمعون / يساكار / زبولون / بنيامين / دان / نفتالى / جاد / آشير / افرايم منسه / لاويان / قبيله لاوى / قبيله يهودا 10. دوران داوران: داور / روت / دبورا / جدعون / شمشون 11. پرستش در بنى‏اسرائيل: قربانى‏ها / كهانت / كاهن اعظم / بعل / گوساله طلايى / ترافيم و ايفود / خيمه اجتماع / تابوت عهد (تابوت شهادت) 12. معبد و عبادت اصلى قربانى / جايگاه معبد در تلقى يهودى / معبد سليمان / معبد هيروديس / معبد دوم / معبد سوم / مراسم پرستش در معبد / قدس الاقداس / كوه معبد / حج / ويرانى معبد / تجديد بناى معبد ديوار ندبه / ديوار غربى / معبد اونياس 13. كشور متحد عبرانى شاهان و شاهنشاهى / شاوول / يوناتان / داود / سليمان 14. مملكت جنوبى و شمالى مملكت جنوبى (يهودا) / مملكت‏شمالى (ييسرائل) / يربعام اول / رحبعام / آسا / عمرى / آخاب و ايزابل / احزيا / ياهو / يوآش و... 15. تبعيد آشورى و بابلى: تبعيد آشورى و بابلى / اسارت آشورى و بابلى / قبايل دهگانه مفقود اسرائيل / جدليا 14. پارسها پارسها (مادها، هخامنشيان و ساسانيان) / آيين زرتشت / كورش كبير / داريوش اول، هوخشتره / خشايارشاه / استر / نحميا / عزرا 15. يونانيها يونانيها (سلوكيان) / اسكندريه / هلنيسم / اسكندر مقدونى / آنتيوخوس چهارم / مكابيان / خاندان حشمونى / يوحنا هيركانوس اول / ارسطو پولس اول / الكساندر يانايوس / سالومى الكساندر / هيركانوس دوم / ارسطو پولس دوم / آنتى جونوس دوم / ارسطو پولس سوم 16. رومى‏ها تيتوس / تراژان / آدريان / حاكمان رومى / ژوليوس الكساندر / اتينوس / ماليات يهودى / انتى پاتر / هيروديس / قسطنطين اول 17. شورشهاى يهودى بر ضد سلوكيان و روميان

بخش دوم: تاريخ گروههاى يهودى در جهان اسلام

1. خاور نزديك در گذشته و پس از گسترش اسلام خاور غربى پيش و پس از اسلام / اهل ذمه در اسلام / جهان اسلام از زمان گسترش اسلام تا سقوط بغداد به دست مغول 2. اسپانياى اسلامى (اندلس) 3. دولت عثمانى و دولت ايران پس از اسلام حمايت از يهود / ايران از زمان حاكميت‏خاندان صفوى تا زمان حاضر 4. جهان عرب از قرن نوزدهم گروههاى يهودى در جهان عرب از نيمه قرن نوزدهم: آمار / شگرد مهاجرت / تقسيمات دينى و نژادى / تحول يافتن به عامل اسكانى

بخش سوم: تاريخ گروههاى يهودى در كشورهاى غربى (بويژه در دوران جديد)

1. زمين دارى در غرب و ريشه‏هاى قضيه يهود: قرون وسطى/ پيمانها، امتيازات و پشتيبانى / حق برده گيرى يهود / انجمنهاى سرى يهود / مرگ سياه 3. امپراتورى بيزانس مسيحى و اسپانياى مسيحى 4. فرانسه: از قرون وسطى تا انقلاب فرانسه / از انقلاب تا كنون 5. انگلستان: از قرون وسطى تا رنسانس / از رنسانس تا كنون 6. آلمان: از قرون وسطى تا رنسانس / از رنسانس تا كنون / بيسمارك 7. اتريش، هلند و ايتاليا 8. لهستان قبل از تجزيه (پيدايش يهوديان ييديشى): يهوديان شرقى اروپا / لهستان تا قرن شانزدهم / برجستگان لهستانى (شلاختا) / معبد يا قلعه 9. لهستان از زمان تجزيه تا كنون 10. روسيه تزارى تا سال 1855: روسيه از قرن نهم ميلادى تا اولين تجزيه لهستان / روسيه از تجزيه لهستان تا سال 1855 / الكساندر اول / نيكولاى اول / شهركهاى يهودى در روسيه 11. روسيه تزارى تا انقلاب: روسيه از 1855 تا 1881 / تجدد در روسيه تزارى / الكساندر دوم / روسيه از 1881 تا انقلاب بلشويكى / الكساندر سوم / نيكولاى دوم / قوانين ماه مه 12. اتحاد شوروى: از سال 1917 تا جنگ جهانى دوم / از جنگ جهانى دوم تا زمان حاضر 13. يهودان ييديشى در اوكراين، رومانى و مجارستان 14. آمريكاى لاتين: گروههاى يهودى در آمريكاى لاتين: ويژگيهاى اساسى جمعيتى هويت كاركردها اتخاذ وطن در آرژانتين رابطه با برگزيدگان حكومتى / نگاهى مقايسه‏اى به گروههاى يهودى در آمريكاى لاتين و ايالات متحده آمريكا 15. آفريقاى جنوبى، كانادا، استراليا و زلاندنو 16. ايالات متحده تا نيمه قرن نوزدهم: دوره استعمار / مرحله اول آلمانى / مرحله دوم آلمانى 17. ايالات متحده از نيمه قرن نوزدهم تا 1971: آغاز دوره ييديشى / پايان دوره ييديشى و پيدايش يهوديان آمريكايى / يهوديان جديد يا آمريكاييهاى يهودى 18. يهوديان جديد يا آمريكاييهاى يهود در زمان حاضر: آمار و ويژگيهاى اصلى جمعيتى / كاركردها / ادغام دينى و فرهنگى (آمريكايى شدن يهوديان جديد) / يهوديان جديد و صهيونيسم / رابطه جامعه يهودى در ايالات متحده با سياهان آمريكا / تشكيلات و انجمنهاى يهودى

جلد پنجم: يهوديت: مفاهيم و فرقه‏ها
بخش اول: يهوديت: برخى از ابعاد بحث‏انگيز

1. بحث‏انگيزى تركيب و تراكم جغرافيايى و شريعت‏شفاهى 2. بحث‏انگيزى وحدت‏گرايى يهودى 3. بحث‏انگيزى رابطه آيين غنوصى (عرفان) و يهوديت 4. بحث‏انگيزى رابطه يهوديت و صهيونيسم

بخش دوم: مفاهيم و باورهاى اساسى يهوديت

1. خدا برداشت‏يهود از خدا / توحيد / اسماء خدا / تقديس اسم / ايل / يهوه / الوهيم / ادوناى / شداى 2. قوم برگزيده قوم مقدس / بازماندگان شايسته / كنيسه ييسرائل / عهد و پيمان 3. سرزمين صهيون / سرزمين مقدس / ارض موعود / حرمت زندگى انسان يهودى 4. كتابهاى مقدس دينى عهد قديم / تورات / كتاب / سفر / اصحاح / اسفار پنجگانه موسى / تاناخ / كتاب مقدس / مزوزا / ترگوم / وولگات / پشيطا / ترجمه سبعينيه / سفر پيدايش / سفر خروج / سفر لاويان / سفر اعداد / سفر تثنيه / وصيتهاى دهگانه / كتاب ايوب / كتاب امثال / كتاب جامعه / كتاب مزامير / كتاب غزل غزلها / كتاب مراثى / تفسير عهد قديم / نقد عهد قديم / كتابهاى مستور (اپوكريفا) / كتابهاى منسوب / دست‏نوشته‏هاى بحر الميت 5. پيامبران و نبوت سموئيل / الياس / يونس / هوشع / اشعياء / ميكا / عاموس / ناحوم / صفنيا / ارميا / حبقوق / دانيال / حزقيال / حجى / زكريا / ملاكى / عوبديا / يوئيل 6. يهوديت‏حاخامى (تلمودى) يهوديت ربانى / يهوديت‏بنيادگرا / يهوديت كلاسيك / تلمود: تاريخ / بخشهاى تلمود / موضوعات اساسى تلمود / ويژگيهاى اساسى تلمود / تلمود و اعضاى گروههاى يهودى / كتابهاى تفسير (ميدراش) / ميشنا / گمارا / تشريع / هلاخا/ تفسيرهاى اسطوره‏اى اگادا / فتاوى / قواعد تكميلى / عرفها / تصميمات / پيلپول / برايتا/ توسفتا / شولحان آروخ 7. فقيهان (حاخامها) كاتبان (سوفريم) / زوگوت / معلمان ميشنا (تنائيم) / هيلل اول / شماى / يوحنابن زكاى / گملئيل دوم / عقيبا بن يوسف / يهودا هناسى / اليشع بن ابوياه / شارحان (امورائيم) / آشى / مفسران / فقيهان (گائون‏ها) / سعيد بن يوسف فيومى (گائون سعديا) / صاحبان شروح اضافى (توسافوت) / گرشوم بن يهودا / موسى بن نحمان / بن گرشون / و... 8. قبالا تصوف يهودى / تاريخ قبالا / عوامل نفوذ مردمى قبالا و حاكميت آن بر تلقى و ذهنيت دينى يهود / عوامل كاهش نفوذ قبالا / موضوعات اساسى قبالا و ساختار انديشه‏هاى آن / بحير / تجليهاى نورانى دهگانه (سفيروت) / يكى شدن با خدا / تفسيرهاى عددى (گماتريا) / تجلى مونث‏خدا (شخينا) / مراحل هستى 9. قبالاى زوهرى و قبالاى لوريانى زوهر / قبالاى نبوى / ابراهيم ابو العافيه / شراره‏هاى الهى / اصلاح خللهاى هستى (تيقون) / اسحاق لوريا / حييم ويطال / يوسف بن طبول / آدولف گلينك و... 10. سحر و قبالاى مسيحى گولم / نوستراداموس / ساموئل فولك / فلافيوس ميتراديتس / پاولوس ريسيوس 11. شعاير دينى اوامر و نواهى / سفارشها / ختان / سن بلوغ / موى صورت (ريش) / غذا و قوانين خاص آن در يهوديت / غذاى شرعى / ذبح شرعى / سبت / دعاى شروع سبت / دعاى پايان سبت / روزه / روزه روز دهم 12. معبد يهودى لوحه‏هاى شريعت (عهد و شهادت) / تابوت / طومارهاى شريعت / طومارهاى پنجگانه / مگيلوت / شمعدان (مينورا) 13. حاخام (رهبر دينى گروه يهودى) ربى / راباى / ربانيها / حبرها / مرتل (مرثيه خوان) / واعظ 14. نمازها و دعاها نمازهاى يهودى / دعاها (مناجات و لعن) / لعنها / شمع / دعاهاى هجده گانه / نماز پايانى / نماز نافله / دعا براى حكومت / خواندن تورات / نذرها / تسبيحها / نمازنامه‏هاى يهودى / نمازنامه‏هاى عيد / وضو / نصاب شرعى / شال نماز (طاليت)... 15. غير يهوديها و مساله طهارت گوييم / شيكسا (زن غير يهودى) / شريعت نوح / اختلاط ممنوع ميان گياهان و حيوانات / طهارت و نجاست / گاو كوچك قرمز / غسل 16. خانواده زن يهودى / جنسيت / زنا / ازدواج / سند ازدواج / ازدواج بيوگان / طلاق شرعى / طفل نامشروع 17. تقويم يهودى 18. اعياد يهودى عيدهاى بزرگ / عيد آغاز سال يهودى / سوكوت / سوكاه / عيد كيپور / روز مغفرت / عيد فصح / نان فطير / كتاب مراسم عيد فصح / عيد استقلال / روز يادبود / عيد هفته‏ها / سال يوبيل و... 19. انديشه آخرت آخرت يا عالم ديگر / روز واپسين / روز خدا / روز حساب / انگيزش مردگان / تناسخ جانها / جاودانگى روح / مرگ / خودكشى / دفن و مدفنها / تشريح / كيفر و پاداش / بهشت / سرزمين مردگان / جهنم / فرشتگان / كروبيان / جن و شيطان / عزرائيل 20. مسيحا و مسيحاگروى ابوعيسى اصفهانى / يودگان / داود الرائى و...

بخش سوم: فرقه‏هاى يهودى

1. فرقه‏هاى دينى يهود (تا قرن اول ميلادى) اختلافات دينى / بحران يهوديت / سامريها / فريسيان / صدوقيان / غيوران / فقيران / مغاريان / پرستشگران خداى يگانه 2. يهوديت و اسلام اسلامى كردن يهوديت و يهودى كردن اسلام / عنان بن داود / بنيامين بن موسى نهاوندى / ابويوسف يعقوب / اسرائيليات / عبدالله بن سبا / كعب الاحبار / ساموئيل بن عباس 3. يهوديت و مسيحيت مسيحى كردن يهوديت / پسر خدا / مسيح (عيسى بن مريم) / يهودى كردن مسيحيت / ميراث يهودى مسيحى / ارتداد (به ويژه مسيحى شدن) / بشارت به يهوديت / يهودى شدن و يهودى كردن / جرج جوردن 4. حسيديسم حسيد / تاريخ حسيديسم / حسيديسم و حلوليت / صديق / خانواده‏ها، گروهها و جنبشهاى حسيديسم / مخالفان / تاءثير حسيديسم در تلقى و ذهنيت‏يهوديت معاصر / حسيديسم و صهيونيسم و... 5. يهوديت اصلاح‏گرا تاريخ اصلاح‏طلبى / انديشه‏هاى دينى اصلاح‏طلبان / يهوديت پيشرو / يهوديت ليبرال / كنگره‏هاى حاخامى / كنگره مركزى حاخامهاى آمريكايى / پژوهشكده دينى يهود / انجمن جهانى يهوديان پيشرو / ديويد فرايد لاندر و... 6. يهوديت‏بنيادگرا تاريخ يهوديت‏بنيادگرا / انديشه‏هاى دينى يهوديت‏بنيادگرا / اتحاديه حاخامهاى بنيادگرا در آمريكا و كانادا / شوراى حاخامى در آمريكا / يهوديت‏بنيادگرا و صهيونيسم / سامسون هيرش و... 7. يهوديان محافظه‏كار تاريخ يهوديان محافظه‏كار / انديشه‏هاى دينى / يهوديت تاريخى / انجمن يهوديان سنتى / ماسورتى / معبد متحد آمريكا / دانشكده يهودى الهيات / انجمن آمريكايى حاخامها / يهوديت محافظه‏كار و صهيونيسم / شوراى معابد در آمريكا / اسحاق ليزرو... 8. تجدد و علمانيت در يهوديت 9. يهوديت و اعضاى گروههاى يهودى و پساتجدد همكارى يهوديت و اعضاى گروههاى يهودى و پساتجدد / هرمنوتيك يهودى / ساز و كارهاى هرمنوتيك / هرمنوتيك و روشنفكران يهود / برخى از اصطلاحات پساتجدد و رابطه آنها با يهوديت و اعضاى گروههاى يهودى و ... 10. يهوديت ميان الهيات مرگ خدا و الهيات آزادى بخش يهوديت در دوران پساتجدد / الهيات جاودانگى / اتى هلسوم و... 11. عبادتهاى جديد در مغرب زمين / فراماسونرى: تاريخ و افكار / فراماسونرى و يهوديت و گروههاى يهودى / افرايم هرشفيلد / بهائيت / گروه تمدن اخلاقى / يهوديت فمينيست / انحراف جنسى / غذاى يهودى / بازيهاى توراتى

جلد ششم: صهيونيسم
بخش اول: نقاط بحث‏انگيز و موضوعات اساسى

1. تعريف صهيونيسم 2. جريانات صهيونيستى 3. قرارداد صامت [بى‏سر و صدا] ميان تمدن غرب و جنبش صهيونيسم 4. اجرايى كردن قرارداد 5. صهيونيسم و علمانيت فراگير 6. زبان فريبكارانه صهيونيسم

بخش دوم: تاريخ صهيونيسم

1. اولين برنامه ريزيهاى صهيونيسم: هجوم صليبى‏ها 2. صهيونيسم غير يهود (مسيحى) 3. صهيونيسم غير يهود (علمانى) 4. صهيونيسم جوياى وطن 5. موسسات اسكانى 6. صهيونيسم اسكانى 7. تئودور هرتصل 8. صهيونيسم سياسى 9. صهيونيسم عام 10. صهيونيسم كارگرى 11. صهيونيسم قومى دينى 12. صهيونيسم قومى علمانى 13. صهيونيسم جغرافيايى 14. حكومت دو قوميتى

بخش سوم

1. سازمان جهانى صهيونيسم 2. لابى يهودى و صهيونيستى [گروههاى فشار صهيونيستى] 3. جنبش صهيونيستى در ايالات متحده 4. صهيونيسم و جمع‏آورى تبرعات

بخش چهارم: صهيونيسم و گروههاى يهودى

1. موضع صهيونيسم و اسرائيل نسبت‏به گروههاى يهودى در جهان 2. موضع گروههاى يهودى نسبت‏به صهيونيسم 3. مخالفت‏يهوديان با صهيونيسم 4. شخصيتها و سازمانهاى يهودى مخالف صهيونيسم

جلد هفتم: اسرائيل وطن آرمانى صهيونيسم
بخش اول: نقاط بحث‏انگيز روند عادى‏سازى و حكومت‏به كار گرفته شده

1. بحث‏انگيزى روند عادى‏سازى 2. حكومت‏به كار گرفته شده صهيونيستى

بخش دوم: حكومت اسكانى

1. استعمار اسكانى صهيونيستى 2. جايگير و ماندگار بودن استعمار صهيونيستى 3. كوچانيدن و كوچيدن يهوديها 4. كوچ يهوديان شوروى

بخش سوم: نژادپرستى و تروريسم صهيونيستى

1. نژادپرستى صهيونيسم 2. تروريسم صهيونيستى اسرائيلى تا سال 1948 3. تروريسم صهيونيستى اسرائيلى از سال 1948

بخش چهارم: نظام اسكانى صهيونيستى

1. اسكان و اقتصاد 2. توسعه جغرافيايى يا تسلط اقتصادى 3. نظام سياسى اسرائيل 4. نظريه امنيت

بخش پنجم: بحران صهيونيسم و مشكل اسرائيل

1.بحران صهيونيسم 2. واكنش صهيونيسم اسرائيل در برابر بحران 3. مشكل اسرائيل و وحدت‏گرايى صهيونيستى 4. مشكل فلسطين

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: